Wsparcie badań przesiewowych w kierunku raka płuca w Europie
„THE STRENGTHENING THE SCREENING OF LUNG CANCER IN EUROPE – SOLACE ”
Opis projektu:
Rak płuca jest jedną z głównych przyczyn zgonów z powodu raka w Europie. Wykrycie raka płuca we wczesnym stadium radykalnie poprawia rokowanie chorych.
Skuteczność badań przesiewowych metodą niskodawkowej tomografii komputerowej (NDTK) w zdefiniowanych grupach ryzyka została dobrze udokumentowana w badaniach klinicznych NELSON1, LUSI2, NLST3. Jest to powszechnie uznane celowe działanie w ramach profilaktyki wtórnej raka płuca, co zostało potwierdzone w stanowisku Komisji Europejskiej w 2023 roku4 .
Instytut Gruźlicy i Chorób Płuc (IGICHP) jest polskim partnerem europejskiego projektu SOLACE (https://europeanlung.org/solace/)
Głównym celem projektu SOLACE jest poprawa efektywności realizowanych programów wczesnej diagnostyki raka płuca metodą niskodawkowej tomografii komputerowej poprzez likwidację barier geograficznych, społecznych i ekonomicznych, ograniczających dostęp dla osób z grup ryzyka do badań profilaktycznych NDTK.
SOLACE jest współfinansowany w ze środków programu EU4HEALTH oraz Ministerstwa Zdrowia RP. Konsorcjum europejskie tworzy 37 ośrodków z 15 krajów UE, a koordynatorem działań jest EIBIR (European Institute for Biomedical Imaging Research). Projekt jest inicjatywą Europejskiego Towarzystwo Chorób Płuc (European Respiratory Society) oraz Europejskiego Towarzystwa Radiologów (European Society for Radiology).
1 de Koning HJ, van der Aalst CM, de Jong PA, et al. Reduced Lung-Cancer Mortality with Volume CT Screening in a Randomized Trial. N Engl J Med. 2020;382(6):503-13. doi: 10.1056/NEJMoa1911793. Epub 2020 Jan 29.
2 Becker N, Motsch E, Trotter A. et al. Lung cancer mortality reduction by LDCT screening—Results from the randomized German LUSI trial. Int J Cancer. 2020 Mar 15;146(6):1503-1513. doi: 10.1002/ijc.32486. Epub 2019 Jun 20.
3 National Lung Screening Trial Research Team; Aberle DR, Adams AM, Berg CD, et al. Reduced lung-cancer mortality with low-dose computed tomographic screening. N Engl J Med. 2011 Aug 4;365(5):395-409. doi: 10.1056/NEJMoa1102873. Epub 2011 Jun 29.
4 Council of the European Union. Council Recommendation of 9 December 2022 on strengthening prevention through early detection: a new EU approach on cancer screening replacing Council Recommendation 2003/878/EC. Off J Eur Union. 2022/C 473/01
Aktywności projektowe w Polsce :
Działania edukacyjno-informacyjne
Planowane są działania edukacyjne skierowane do społeczeństwa, ze szczególnym uwzględnieniem osób z grup ryzyka. Ich celem jest propagowanie badań przesiewowych w kierunku raka płuca, poprzez informowanie o potencjalnych korzyściach wynikających z badań profilaktycznych, wyjaśnienie ewentualnych wątpliwości odnośnie narażenia na promieniowanie i bezpieczeństwa, a także omawianie wpływu palenia na ryzyko rozwoju raka płuca oraz propagowanie programu pomocy palącym.
Planowane są działania edukacyjne dla personelu medycznego, m in. przeprowadzenie warsztatów i kampanii informacyjnej mającej na celu podniesienie wiedzy na temat NDTK wśród lekarzy, w tym lekarzy pierwszego kontaktu, specjalistów chorób płuc i chirurgii klatki piersiowej. Materiały informacyjne będą dystrybuowane m.in. w powiatowych zakładach opieki zdrowotnej i poradniach pulmonologicznych.
Zapraszamy na cykl webinarów pt. „Projekt SOLACE – Pierwsze w Polsce Mobilne Centrum Niskodawkowej Tomografii Komputerowej w badaniu przesiewowym raka płuca”, poświęconych zastosowaniu niskodawkowej tomografii komputerowej w badaniu przesiewowym raka płuca.
Część I (22.07.2024) – Ogólne informacje na temat projektu – nagranie online poniżej
Plan spotkania:
– Aleksandra Wilk – wprowadzenie
– Prof. Mariusz Adamek – Przedstawienie doświadczeń z projektu WWRP i powiązanie z projektem SOLACE – wprowadzenie działania będącego kontynuacją WWRP.
– Prof. Janusz Milanowski – Profilaktyka raka płuca w kontekście doświadczeń ze skriningu w Lublinie.
– Prof. Joanna Chorostowska-Wynimko – Wyjaśnienie założeń projektu SOLAC
Część II (29.07.2024) – Badania przesiewowe w raku płuca – nagranie online poniżej
Plan spotkania:
– Aleksandra Wilk – prowadzenie
– Prof. Mariusz Adamek – Skrining raka płuca za pomocą niskodawkowej tomografii komputerowej.
– Prof. Joanna Chorostowska-Wynimko – Skrining raka płuca nowe możliwośc wczesnej diagnostyki, ale nie bez trudności….
Regionalne akcje badań przesiewowych za pomocą Mobilnego Centrum niskodawkowej tomografii komputerowej pod hasłem „Zbadaj swoje Płuca”
Równoczasowo do akcji promocyjnej i informacyjnej, w wybranych lokalizacjach na terenie Polski, planowana jest kampania rekrutacyjna skierowana do różnych grup społecznych, a także program.
Jej główne cele to wzmacnianie świadomości i zachęcanie do udziału w badaniach profilaktycznych:
– kobiet;
– grup o wysokim ryzyku zachorowania na raka płuca, w szczególności chorych na przewlekłą obturacyjną chorobę płuc (POCHP);
– osób ze społeczności o niskim udziale w dotychczas realizowanych programach skriningowych w kierunku raka płuca.
Ulotka dla pacjenta – plik pdf
Ulotka dla lekarza – plik pdf
Ulotka lista kontrolna dla lekarza – plik pdf
Plakat kobiety – plik pdf
Miniplakat lekarze – plik pdf
Plakat Zaproszenie na badania – plik pdf
BEZPŁATNY PROGRAM BADAŃ PRZESIEWOWYCH
W KIERUNKU RAKA PŁUCA METODĄ NDTK
W ramach projektu SOLACE, po raz pierwszy w Polsce, planujemy wykorzystanie mobilnego centrum badań tomografii komputerowej do realizacji badań przesiewowych w kierunku raka płuca dla osób z grup wysokiego ryzyka, w szczególności w społecznościach oddalonych od centrów diagnostycznych, zwłaszcza wiejskich. Mobilne centrum tomografii komputerowej zostanie skierowane do regionów z niską zgłaszalnością do badania NDTK, wytypowanych na podstawie poprzedniego programu wczesnego wykrywania raka płuca pt. „Ogólnopolskiego Programu Wczesnego Wykrywania Raka Płuca (WWRP) za Pomocą Niskodawkowej Tomografii Komputerowej (NDTK) – połączenie prewencji wtórnej z pierwotną w celu poprawy świadomości dotyczącej raka płuca wśród społeczeństwa i personelu ochrony zdrowia” realizowanego przez Instytut Gruźlicy i Chorób Płuc i inne ośrodki.
Rozpoczęcie akcji badań przesiewowych z wykorzystaniem Mobilnego Centrum NDTK planowane jest na terenie województwa lubelskiego, we wrześniu 2024 r. Program koordynuje Instytut Gruźlicy i Chorób Płuc, we współpracy z Ministerstwem Zdrowia oraz specjalistami m.in. z Kliniki Pulmonologii, Alergologii, Onkologii Pulmonologicznej i Chorób Wewnętrznych Uniwersyteckiego Szpitala Klinicznego nr 4 w Lublinie.
Szczegóły dotyczące planowanych badań przesiewowych na terenie województwa lubelskiego, będą dostępne wkrótce.
Kryteria włączenia
Program badań przesiewowych kierowany jest do osób w wieku 55-74 lat z wywiadem palenia papierosów, co najmniej 20 paczkolat. Dodatkowo obejmie również osoby od 50 roku życia, które nadal palą lub zaprzestały palenia w ostatnich 15 latach, o ile występują dodatkowe czynniki ryzyka (bierne palenie, ekspozycja na radon, środowiskowe i zawodowe narażenie na karcynogeny, przewlekłe choroby płuc jak: przewlekła obturacyjna choroba płuc (POCHP), samoistne włóknienie płuc (IPF), rak płuca w wywiadzie lub rak stwierdzony u członków najbliższej rodziny.
Przygotowanie szeregu analiz i opracowań nauko-badawczych
Na podstawie uzyskanych danych, powstaną m.in. liczne opracowania naukowo-badawcze oraz dokumenty techniczne i metodologiczne pozwalające na skuteczne wdrożenie programu w kierunku wykrywania raka płuca w krajach UE, w dostępie otwartym, w ramach
Internetowego Centrum Wiedzy SOLACE (platforma IT).
Ramy czasowe trwania Programu: 2023-2026 rok
Kontakt
Koordynator naukowy projektu SOLACE w Europie,
Koordynator projektu SOLACE w Polsce
Prof. Dr hab. n. med. Joanna Chorostowska-Wynimko
Adres
Telefon/fax
Adres e – mail
Ul. Płocka 26, 01-138 Warszawa
+48 22 43 12 158
immuno@igichp.edu.pl, solace@igichp.edu.pl
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską (UE) w ramach programu EU4Health 2021–2027, umowa nr. 101101187.
Wyrażone opinie i poglądy są wyłącznie poglądami autora/ów i niekoniecznie odzwierciedlają poglądy UE i Agencji Wykonawczej ds. Zdrowia i Cyfryzacji (HaDEA). Ani UE, ani organ przyznający pomoc nie ponoszą za nie odpowiedzialności.